Dit is mijn werkkamer boven de schrijfstudio. Hier schrijf ik, bedenk ik onderwerpen voor verhalen, workshops, nieuwsbrieven, blogs en doe ik mijn administratie. Lange tijd lag mijn bureau vol met uitgeschreven ideeën, boeken, schriften, aantekeningen en lesmateriaal.

Tot ik tijdens de lockdowns mijn huis grondig opruimde.  Van de overvolle keukenkastjes tot de logeerkamer waar eenlingsokken naast te klein geworden kinderkleding wachtten om weer gedragen te worden. Ook mijn boekenkast moest eraan geloven. Het deed even pijn om boeken weg te geven maar een rommelvrij leven is net zo bevrijdend als Marie Kondo belooft. 

Door mijn opgeruimde leven voel ik me lichter, minder gestrest door het gewicht van overtollige bezittingen en ben ik meer gefocust op wat er echt toe doet. 

Opruimen en schrijven draaien om keuzes maken

Keuzes maken. Net waar ik niet goed in ben. Mijn hoofd loopt over van nieuwe ideeën, van mooie input, van interessante onderwerpen om over te schrijven.

Waar begin ik?

Wat ruim ik (voorlopig) op? 

Wat werk ik uit? Wat niet?

Wat bewaar ik voor later?

Als ik moeite heb met het maken van keuzes voor mijn verhalen en workshops, zie je dat weerspiegeld om me heen: één grote chaos. Mijn bureau lijkt dan niet meer op de foto hierboven maar is bedolven onder stapels papier, krantenknipsels en volgeschreven notitieblokken. 

Om nog maar niet te spreken over de constante stroom van gedachten, ideeën of dingen die ik wil en moet onthouden. Die kun je niet in een grote vuilniszak stoppen of in een liefdadigheidsbak gooien.  Je hoofd opruimen en leegmaken is een terugkomende klus die gedaan moet worden.

Want net zoals onze keukenkastjes en logeerkamers met kleding die we waarschijnlijk nooit meer zullen dragen, kan ons brein niet alles opslaan. Sterker nog: onze bovenkamer slibt net als de harde schijf van je computer langzaam dicht als je zo nu en dan je brein niet opschoont. 

We kunnen onze overvolle, dichtgeslibde hoofden tot rust brengen door te schrijven. Onder de foto van de lezerspost van Kek Mama geef ik je vijf eenvoudige manieren om schrijven te gebruiken om je hoofd op te schonen.

#1 Schrijf je leeg 

Schrijf alles op wat je dwars zit. Gooi al je emoties en je interne gifstoffen – jouw zorgen en angsten – op papier. Als je dat doet, werken die pagina’s  als je emotionele vuilniszak. Je laat je mentale rommel al schrijvend  achter en de negativiteit verdwijnt met elk woord meer uit je hoofd. Het lucht op en na het schrijven voel je je letterlijk lichter. Je krijgt lucht en je hoofd ruimt als vanzelf mee op. 

Je kunt dit doen als je je overprikkeld of overweldigd voelt of wanneer je veel stress ervaart. Door elke dag te schrijven en je hoofd leeg te schrijven, kalmeert je overactieve brein en kom je weer tot jezelf.  

Julia Cameron introduceerde ruim twintig jaar geleden de morning pages. Dit lijkt op een breindump als hierboven maar gaat iets anders. Je begint de dag met het schrijven van drie pagina’s. Meteen na het wakker worden, pak je pen en papier en schrijf je zonder te stoppen, zonder jezelf te verbeteren of woorden door te halen tot je drie ochtendpagina’s vol hebt.
Dit zijn ongeveer 750 woorden.

Het schrijven van ochtendpagina’s is een middel om je dag gefocust en helder te starten.
Door te blijven schrijven zonder een idee te hebben waarover komen gevoelens en gedachten als vanzelf naar boven. 

Het vergt wel wat toewijding om elke ochtend te starten met drie pagina’s schrijven maar het is echt de moeite waard. Je kan het jezelf daarbij makkelijk maken door te schrijven in bed, lekker warm onder je dekbed. Of door ’s avonds alvast alles klaar te zetten, inclusief koffie dat je alleen nog hoeft aan te zetten. Alles wat het voor jou extra makkelijk en de moeite waard maakt om ’s ochtends eerder dan anders op te staan. Meer over het hoe en waarom van de ochtendpagina’s lees je in deze blog.  

#2 Schrijf in een dagboek 

In 1984 kreeg ik voor Sinterklaas mijn eerste dagboek. Ik noemde hem Joop omdat ik net het dagboek van Anne Frank had gelezen en het mijne ook een naam moest hebben. Hoe ik op Joop kwam, weet ik niet meer.

Elke avond schreef ik in mijn dagboek hoe ik me voelde en wat ik die dag had meegemaakt Het was mijn plek waar ik heen ging om mijn dag af te sluiten, mijn hart te luchten of mezelf vrij en leeg te schrijven.  In een dagboek schrijf je dingen die je niet aan je ouders of vrienden kan of wil vertellen. Ik tenminste wel. Daarom verstopte ik mijn dagboek ook voor iedereen. Ik had namelijk geen dagboek dat op slot kon met een echte sleutel.  

Door regelmatig in je dagboek te schrijven, kun je bewust worden van je denkpatronen en je handige en minder handige acties en reacties. Ook staat elke lege pagina letterlijk voor  een nieuwe dag met nieuwe kansen.

Je kunt een dagboek op de computer bijhouden maar door met de hand te schrijven, verbind je je meer met je hart en ga je minder met je hoofd en meer met je hart schrijven. Dit vind ik persoonlijk beter werken dan op een laptop of desktop.

Vind je je handschrift niet mooi of niet goed leesbaar, probeer het gewoon weer eens en kijk hoe het schrijven met de hand voelt.

Toen ik in het buitenland woonde, schreef ik erin als ik heimwee had, als ik iets leuks of vervelends had meegemaakt maar ook deelde ik inzichten en dromen met mezelf. Als er een tijdje minder spectaculaire dingen gebeurde of het leven zijn gangetje ging, verslofte het schrijven in mijn dagboek vaak weer wat. 

Een dagboek bijhouden is als een vierkantemetertuin, je strooit met woorden, zinnen en anekdotes, voegt wat zuurstof, water en mestkorrels toe en wacht tot de zon gaat schijnen of de regen komt. Niet alles levert meteen resultaat en komt rap boven. Toch zullen de meeste zaadjes ontkiemen en uitgroeien tot bloemen of planten.

Achteraf geven mijn oude dagboeken een inkijkje in het leven dat ik toen leidde. Wat ik beleefde, waar je mee bezig was, waar ik mee worstelde en wat mijn dromen waren. Het bijhouden van een dagboek helpt je niet alleen om je hart te luchten, achteraf is dit ook kostbaar. Voor zowel jezelf als voor je dierbaren als je er niet meer bent. 

#3 Schrijf een brief aan je innerlijke criticus

Soms is mijn hoofd zo overvol doordat ik over gebeurtenissen, zowel in de toekomst als verleden, blijf nadenken.

De oude koeien blijven maar uit de sloot komen en ik blijf mijn gedachtenspinsels herkauwen.Te malen en piekeren over dingen die anders gingen dan ik had gehoopt of liever had gewild. .

Om spijt te hebben van een fout die ik lang geleden heb gemaakt,

me zorgen maken over iets of iemand

of me af te vragen of ik mezelf ooit volledig zal accepteren. 

eMocht je dit herkennen: troost je dan. Iedereen heeft deze gedachten, maar we zijn hier meestal niet erg open over. Deze gedachten zijn niet alleen nutteloos en zelfsaboterend, ook weerhouden ze ons ervan om ons volledige potentieel te bereiken op alle fronten.De innerlijke criticus zegt dingen die je zelfs niet tegen je ergste vijand durft te zeggen. Dat gemene stemmetje maakt ons het leven zuur. En hem stil krijgen lijkt makkelijker gezegd dan gedaan.   

Toch is er een wetenschappelijke verklaring voor zijn aanwezigheid en onze malende geest. Evolutie heeft onze hersenen zo geprogrammeerd dat we permanent aanstaan. Psychologen noemen dit onze ingebouwde negativiteitsbias of het negativiteitseffect.

Dit houdt in dat we negatieve gebeurtenissen en informatie gemakkelijker opslaan dan positieve, dat we er sterker door beïnvloed worden en dat we ze beter herinneren. Deze manier van overdenken vergrootte ooit onze kans op overleving.

Als een van onze voorouders iets in het struikgewas hoorde ritselen en daardoor voor de zekerheid meteen begon te rennen, was zijn overlevingskans groter dan die van zijn meer relaxte medebewoner die misschien alleen zijn schouders ophaalde en dacht dat het vast de wind was en dat het waarschijnlijk geen slang of leeuw die naar hem loerde. 

De minder alerte oermens had daardoor een iets grotere kans om gedood te worden dan de meer oplettende oermens. Waarschijnlijk ligt daar de oorzaak van ons onze malende geest. Tegenwoordig hoeven we niet meer bang te zijn voor aanvallen van gevaarlijke dieren. Waar we nu het meeste last van hebben, zijn de aanvallen op ons zelfbeeld door onze eigen innerlijke criticus.

Het is mogelijk om hem even stil te krijgen. Hem eenvoudig en effectief de mond te snoeren, door je innerlijke criticus een openhartige, ongecensureerde brief te schrijven.

Pak pen en (brief)papier en schrijf een eerlijke brief aan hem of haar zonder je in te houden. Dus scheldwoorden, krachttermen of woorden die je normaal niet je mond uitkrijgt, mag je nu gewoon opschrijven. 

Als het helpt, kun je hem of haar een naam, foto of een identiteit geven.

Hierdoor krijg je een beter beeld van van dat gemene stemmetje waardoor je het besluit kunt nemen om met hem te blijven vechten of dat je er aan toe bent om vrede te sluiten.

Waar wacht je nog op? 

#4 Schrijf een woedebrief die je niet verstuurt 

Abraham Lincoln was de zestiende president van de Verenigde Staten. Hij regeerde van 1861 tot 1865 en wordt vaak liefkozend Abe genoemd. Hij groeide op als arme jongen, maar schopte het uiteindelijk tot president van een van de belangrijkste landen ter wereld.

Tijdens zijn werk moest hij beheerst en diplomatiek handelen. Als zijn emoties hem te veel in de weg zaten, schreef hij zogenaamde woedebrieven. Dit zijn brieven waarin hij al zijn woede op papier uitstort. Na het schrijven, waren zijn emoties meestal al flink bekoeld en was hij weer in staat om tactvol de kwestie aan te pakken of te bespreken.

Lincoln stuurde zijn brieven niet op.
Het enige nut dat ze hadden, was het dumpen van emoties.

Merk je dat je last hebt van je emoties?
Van boosheid, frustratie of verdriet?
Op iets of iemand waar je ontieglijk kwaad van wordt?

Schrijf dan ook eens een woedebrief. Door het aan een persoon of een incident te schrijven, waar je je heel erg nijdig over maakt, kun je je emoties vrij spel geven. Daarna heb je er minder last van. Ook kun je door woedebrieven veel leren over je triggers, impulsen en aangeleerde gewoontes.

Schrijf een brief aan de persoon, kwestie of gebeurtenis die je boos heeft gemaakt. Zoals een echte brief begint met de woorden: “Beste x …”

Je kunt ook zelf een brief schrijven aan je boosheid. Probeer een beeld van je boosheid te maken door hem of haar net als bij #3 een naam, foto of een identiteit te geven.

Na het schrijven kun je ervoor kiezen om hem ritueel te verbranden, te versnipperen, op een dartbord te pinnen en er pijltjes op te gooien. Of  in kleine stukjes te scheuren. Waar jij maar minder boos van wordt.

Ik zou je woedebrief niet versturen, want meestal maakt zo’n brief het alleen nog maar erger. 

#5 Vrij schrijven met schrijfvragen om je hoofd leeg te maken 

Wat voor mij altijd goed werkt is het schrijven met een timer. Minimaal tien minuten, liefst een kwartier of langer. 

Pak een schrijfkaartje, verzin een vraag, prompt of lees wat er op je theezakje staat en schrijf daarop door tot de wekker gaat.

Door een kwartier te blijven schrijven, heeft je innerlijke criticus geen of minder vat op je. Ook maak je beter verbinding met je ongefilterde en ongetemde stem. Dit is een andere stem dan die van je logische brein. Die lijkt meer op de stem van de oplettende oermerk van #3.

Zet je timer op vijftien minuten en schrijf zonder te stoppen, na te denken of te redigeren.  Houd je pen op papier en blijf die bewegen. Vertrouw erop dat je al schrijvend antwoord krijgt op wat je echt dwars zit.

Dit zijn mijn favoriete prompts:

Wat maakt me bang…

Wat mij zorgen baart…

Wat kan ik loslaten…

Wat als …

Door van schrijven een vaste gewoonte te maken, schoont je hoofd steeds meer op en ontstaat er naast focus en overzicht ook meer ruimte voor creativiteit.

Opruimen is altijd een goed idee, of het nu je kasten zijn of je hoofd.

Laat jezelf verrassen en laat je gaan op papier.  Laat je me weten hoe het ging?